การดูแลผู้ป่วยติดเตียง (Bedridden Patient) ไม่ได้เป็นเพียงการทำหน้าที่ดูแลร่างกายเท่านั้น แต่ยังเป็นการดูแลสภาพจิตใจและคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยในระยะยาว สำหรับผู้ดูแลมือใหม่ บทความนี้จะช่วยสรุปหัวใจสำคัญ 5 ด้านในการดูแลเบื้องต้น เพื่อให้ผู้ป่วยสบายกาย และผู้ดูแลคลายกังวลค่ะ
1. การป้องกันแผลกดทับ (Pressure Sore)
นี่คือปัญหาอันดับหนึ่งที่ต้องระวัง เพราะหากเกิดขึ้นแล้วจะรักษายากและเสี่ยงต่อการติดเชื้อ
- พลิกตะแคงตัวทุก 2 ชั่วโมง : ไม่ควรให้ผู้ป่วยนอนท่าเดิมนานเกินไป ควรจัดท่านอนหงาย นอนตะแคงสลับกัน
- ใช้อุปกรณ์เสริม : ใช้ที่นอนลมเพื่อกระจายแรงกดทับ หรือใช้หมอนนุ่มๆ รองบริเวณปุ่มกระดูก เช่น ตาตุ่ม เข่า และก้นกบ
- ดูแลผิวหนัง: หมั่นตรวจเช็กผิวหนังว่ามีรอยแดงหรือไม่ และทาโลชั่นเพื่อไม่ให้ผิวแห้งแตก /ทาวาสลีนตามปุ่มกระดูก
2. การดูแลความสะอาดและสุขอนามัย
ร่างกายที่สะอาดช่วยลดความเสี่ยงการติดเชื้อและทำให้ผู้ป่วยรู้สึกสดชื่น
- การเช็ดตัว: หากผู้ป่วยอาบน้ำไม่ได้ การเช็ดตัวด้วยน้ำเป็นประจำทุกวันถือเป็นสิ่งจำเป็น โดยเฉพาะจุดอับชื้น
- ช่องปาก: แปรงฟันหรือใช้ก๊อซสะอาดชุบน้ำเกลือเช็ดเหงือกและฟัน เพื่อป้องกันปอดอักเสบจากการสำลักเชื้อโรคในปาก
- การขับถ่าย: เปลี่ยนแพมเพิสทันทีหลังมีการขับถ่าย อย่าปล่อยทิ้งไว้นาน เพราะความอับชื้นจะทำให้ผิวหนังระคายเคืองเกิดแผลได้
3. อาหารและโภชนาการ
ผู้ป่วยติดเตียงมักมีระบบเผาผลาญและระบบย่อยที่ทำงานช้าลง
- สารอาหารครบถ้วน: เน้นโปรตีนเพื่อช่วยซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอและป้องกันแผลกดทับ
- ป้องกันการสำลัก: จัดท่าให้ผู้ป่วยนั่งหรือหนุนหมอนสูงอย่างน้อย 45 องศาขณะรับประทานอาหาร และคงท่านั้นไว้ประมาณ 30 นาทีก่อนให้นอนราบ
- น้ำดื่ม: ดื่มน้ำให้เพียงพอต่อ เพื่อป้องกันภาวะขาดน้ำ ลดอาการท้องผูก
4. การทำกายภาพบำบัดเบื้องต้น
เพื่อป้องกันภาวะข้อติด (Joint Stiffness) และกล้ามเนื้อลีบ
- ยืดเหยียด: ช่วยผู้ป่วยขยับข้อต่อต่างๆ เช่น ข้อมือ ข้อเท้า เข่า และไหล่ อย่างเบามือ
- กระตุ้นการเคลื่อนไหว: หากผู้ป่วยพอมีแรง ให้ลองฝึกกำมือ-แบมือ หรือยกขาเบาๆ เพื่อกระตุ้นการไหลเวียนโลหิต
5. สุขภาพจิตและสภาพแวดล้อม
สภาพจิตใจส่งผลโดยตรงต่อสุขภาพกาย
- พูดคุยสม่ำเสมอ: อย่าปล่อยให้ผู้ป่วยรู้สึกโดดเดี่ยว ชวนคุย เล่าเรื่องราวภายนอก หรือเปิดเพลง/โทรทัศน์ที่เขาชอบ
- แสงสว่างและอากาศ: จัดห้องให้อากาศถ่ายเทสะดวก มีแสงแดดส่องถึงในตอนกลางวัน เพื่อให้ผู้ป่วยรับรู้ความแตกต่างของวันเวลา
😊 ข้อแนะนำเพิ่มเติม: ผู้ดูแลเองก็ต้องดูแลสุขภาพกายและใจของตนเองด้วยเช่นกัน อย่าลังเลที่จะขอความช่วยเหลือจากสมาชิกในครอบครัวหรือปรึกษาแพทย์เมื่อพบความผิดปกติของผู้ป่วย
สรุป การดูแลผู้ป่วยติดเตียงต้องอาศัยทั้ง “ศาสตร์” คือความรู้ในการดูแลที่ถูกต้อง และ “ศิลป์” คือความอดทนและความรัก ความใส่ใจในรายละเอียดเล็กน้อยจะช่วยให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นได้อย่างแน่นอนค่ะ ☺️
สนใจบริการ
บริการเจาะเลือดที่บ้าน #บริการทำแผลที่บ้าน #เปลี่ยนสายให้อาหารสายที่บ้าน #บริการเปลี่ยนสายสวนคาปัสสาวะที่บ้าน #บริการสอนการดูแลผู้ป่วยผู้สูงอายุที่บ้าน
ติดต่อสอบถามเพิ่มเติมได้ที่
Line : @unitynursingcare
Tel 📱: 063-526-5593
E-mail 📩: unitynursingcare@gmail.com
Website 🌐 : www.unitynursingcare.com